Anayasanın 20. Maddesi uyarınca herkes kendisi ile ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Buna göre; Kişisel verilerin korunması kanunu, kişilerin kendilerini ilgilendiren kişisel verilerin hangi durumlarda işlenebileceğini, nasıl korunması gerektiğinin usul ve esaslarını açıklar.
Nitekim, kanunun 1. Maddesinde de bu durum açıkça izah edilmiş, kişilerin başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemektir denilmektedir.
Kişisel Veri Nedir?
Kişisel veri, kişinin kimliği belirli veya belirlenebilir olmasını sağlayan her türlü bilgidir. Bu kapsamda; isim, özgeçmiş, kimlik numarası, telefon numarası, ev adresi, fotoğraf gibi veriler kişisel veri kabul edilmektedir. Kişinin açık ve hukuka uygun rızası olmaksızın kişisel verilerin işlenmesi mümkün değildir.
Özel Nitelikli Kişisel Veri Nedir?
Kişilerin ırkı, etnik kökeni, sisyasi düşüncesi, felsefi inancı, dini, mezhebi veya diğer inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sağlığı, cinsel hayatı, ceza mahkumiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili veriler ile biyometrik ve genetik veriler özel nitelikli veri olarak kabul edilmektedir.
Özel nitelikli kişisel veriler yalnızca hukuka uygun olarak verilmiş açık rıza ile işlebilse de ancak Kişisel Verileri Koruma Kanunu’nda sayılan sınırlı hallerde işlenebilmektedir. Ayrıca özel nitelikteki kişisel verilerin ihlal edilmesi daha ağır yaptırımları doğurmaktadır.
Aydınlatma Yükümlülüğü Nedir?
Kanun uyarınca; ilgili kişilerin verilerinin kim tarafından, hangi amaçlar ve hukuki gerekçeler ile işleneceğini, kimlerle paylaşılabileceği hususlarında bilgi edinme hakkına sahiptir. Bu amaçlar ile aydınlatma yükümlülüğü veri sorumlusunun görevi kabul edilir.
Veri Sorumlusu Kimdir?
Veri Sorumlusu veya veri işleyen kanuna göre; kişisel verilerin işlenme amacını, usul ve esaslarını belirleyen kişidir.
Buna göre; kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorum olan gerçek veya tüzel kişidir. Tüzel kişiler, kişisel verileri işleme fiilinde “veri sorumlusu” olup hukuki sorumluluk da tüzel kişinin şahsında doğacaktır. Bu bakımından kamu hukuku tüzel kişileri ile özel hukuk tüzel kişileri arasında bir farklılık bulunmamaktadır.
Kişisel Verilerin Silinmesi/Yok Edilmesi/Anonimleştirilmesi Nedir?
Kişisel verilerin usule uygun şekilde işlenmesine rağmen, işlemeyi gerektiren hallerin ortadan kalkması halinde bu veriler re’sen veya ilgilinin talebi doğrultusunda veri sorumlusu tarafından silinir, yok edilir veya anonim hale getirilir.
Kişisel Verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi Ve Anonim Hale Getirmesi Hakkındaki Yönetmelik hükümleri uyarınca; veri sorumlusu imha edilen kişisel verilere kullanıcıların erişememesi için gerekli idari ve teknik tüm önlemleri almak zorundadır.
Av. Nazife Simge YAĞMUR